सांस्कृतिक संसाधने व प्रशिक्षण केंद्र (CCRT) – शिक्षक प्रशिक्षण कार्यक्रम 2025–26

संस्कृती मंत्रालय, भारत सरकार अंतर्गत
📍 नवी दिल्ली | संपूर्ण भारतातील शिक्षकांसाठी
🔗 नोंदणी लिंक: https://forms.gle/EFFyac5zrx4bnCDPA

हा आर्टिकल इंग्रजी मध्ये वाचा 

भारत सरकारच्या संस्कृती मंत्रालयाअंतर्गत कार्यरत सांस्कृतिक संसाधने व प्रशिक्षण केंद्र (CCRT) यांनी 2025–26 शैक्षणिक वर्षासाठी शिक्षक प्रशिक्षण कार्यक्रमांची घोषणा केली आहे. हे निवासी प्रशिक्षण शाळांमधील अध्यापनात कला, संस्कृती व हस्तकला कौशल्यांचा समावेश करण्यावर भर देतात आणि नवीन राष्ट्रीय शिक्षण धोरण (NEP 2020) शी सुसंगत आहेत.

हे प्रशिक्षण प्राथमिक व माध्यमिक स्तरावरील शिक्षकांसाठी असून देशभरातील विविध CCRT प्रादेशिक केंद्रांमध्ये (उदयपूर, द्वारका – दिल्ली, हैदराबाद, गुवाहाटी, दमोह) आयोजित केले जातील.

---

शिक्षकांसाठी महत्त्वाच्या सूचना

नोंदणी करण्यापूर्वी कृपया खालील सर्व सूचना काळजीपूर्वक वाचा:

1. एका महिन्यात फक्त एकच प्रशिक्षण कार्यक्रमासाठी अर्ज करावा. दोन प्रशिक्षणांसाठी अर्ज केल्यास अर्ज फेटाळला जाईल.
2. तिन्ही वर्षांत फक्त एकदाच प्रशिक्षणासाठी सहभागी होता येईल. मागील दोन वर्षांत जर तुम्ही प्रशिक्षण घेतले असेल तर यावर्षी अर्ज करू नये.
3. 52 वर्षांपर्यंतचे शिक्षकच पात्र मानले जातील.
4. प्रशिक्षणासाठी अर्ज करताना तुम्ही शिकवत असलेली इयत्ता आणि कार्यक्रमासाठी आवश्यक इयत्ता यांची सुसंगती तपासा.
5. योग्य वयोमर्यादा किंवा इयत्ता नसल्यामुळे अर्ज नाकारल्यास CCRT किंवा परिषद जबाबदार राहणार नाही.
6. शेवटचा निर्णय प्रशिक्षणासाठी निवड करणाऱ्या समितीकडे असेल.
7. शाळेचे मुख्याध्यापक/प्राचार्य यांनी कोणत्याही शिक्षकासाठी फॉर्म भरू नये. प्रत्येक शिक्षकाने स्वतः अर्ज करावा.

---

प्रशिक्षण कार्यक्रम वेळापत्रक – जुलै 2025

1. शालेय शिक्षणामध्ये हस्तकला समाविष्ट करणे

स्थळ: उदयपूर, राजस्थान
दिनांक: 1 ते 10 जुलै 2025
पात्रता: इयत्ता 1 ते 10 चे शिक्षक
स्थानिक हस्तकलेचा अभ्यास करून अध्यापन अधिक रचनात्मक व आनंददायी कसे करायचे यावर प्रशिक्षण.

2. शिक्षणामध्ये बाहुल्यांचा वापर (NEP 2020 नुसार)

स्थळ: द्वारका, नवी दिल्ली
दिनांक: 3 ते 17 जुलै 2025
पात्रता: फक्त इयत्ता 1 ते 5 चे शिक्षक
कथा सांगण्याच्या पद्धती, भावनिक बौद्धिक विकासासाठी बाहुल्यांचा प्रभावी वापर.

3. 501 ओरिएंटेशन कोर्स (NEP 2020 नुसार)

स्थळ: माधापूर, हैदराबाद
दिनांक: 9 ते 29 जुलै 2025
पात्रता: इयत्ता 6 ते 12 चे शिक्षक
NEP 2020 अंतर्गत शैक्षणिक धोरण, समवयस्क शिक्षण व विद्यार्थीनिधीचे सामर्थ्य वाढवण्याच्या पद्धतींचे प्रशिक्षण.

4. 502 ओरिएंटेशन कोर्स (NEP 2020 नुसार)

स्थळ: उदयपूर, राजस्थान
दिनांक: 16 जुलै ते 5 ऑगस्ट 2025
पात्रता: इयत्ता 6 ते 12 चे शिक्षक
आंतरविषय अभ्यास, प्रकल्पाधारित शिक्षण व मुल्यशिक्षण यावर आधारित प्रशिक्षण.

5. शालेय शिक्षणामध्ये हस्तकला समाविष्ट करणे

स्थळ: दमोह, मध्यप्रदेश
दिनांक: 16 ते 25 जुलै 2025
पात्रता: इयत्ता 1 ते 10 चे शिक्षक
विद्यार्थ्यांमध्ये सृजनशीलता व सांस्कृतिक जागरूकता वाढवण्यासाठी पारंपरिक हस्तकलेचा वापर.

6. 503 ओरिएंटेशन कोर्स (NEP 2020 नुसार)

स्थळ: गुवाहाटी, आसाम
दिनांक: 24 जुलै ते 13 ऑगस्ट 2025
पात्रता: इयत्ता 6 ते 12 चे शिक्षक
पूर्वोत्तर भारतातील स्थानिक भाषा, आदिवासी ज्ञान प्रणाली व समावेशी शिक्षणावर आधारित विशेष कोर्स.

7. शालेय शिक्षणामध्ये हस्तकला समाविष्ट करणे

स्थळ: द्वारका, नवी दिल्ली
दिनांक: 29 जुलै ते 7 ऑगस्ट 2025
पात्रता: इयत्ता 1 ते 10 चे शिक्षक
कौशल्याधारित अध्यापनासाठी हस्तकलेचा वापर व विद्यार्थ्यांचे सक्रिय सहभाग वाढवण्याच्या पद्धती.

---

अर्ज कसा करावा?

इच्छुक शिक्षकांनी खालील अधिकृत लिंकवर जाऊन ऑनलाइन फॉर्म भरावा:

🔗 https://forms.gle/EFFyac5zrx4bnCDPA

• तुमचे नाव, शाळेचे नाव, पदनाम, शिकविल्या जाणाऱ्या इयत्ता व संपर्क माहिती अचूक भरा.
• एकाच कार्यक्रमासाठी अर्ज करा.
• प्रशिक्षणासाठी निवड झाल्यावर अधिकृतपणे संपर्क साधला जाईल.

---

प्रशिक्षणाचे फायदे

• भारत सरकारकडून मान्यताप्राप्त सहभाग प्रमाणपत्र
• नाविन्यपूर्ण अध्यापन तंत्रांचा अनुभव
• कलेच्या माध्यमातून विषय शिकवण्याची कौशल्ये
• देशभरातील शिक्षकांशी नेटवर्किंग
• प्रात्यक्षिके, समूह चर्चा व सांस्कृतिक कार्यक्रम
• NEP 2020 चे सखोल समज व उपयोग

---

मागील शिक्षकांचे अनुभव

“CCRT प्रशिक्षणानंतर मी माझ्या वर्गात हस्तकलेचा वापर करायला सुरुवात केली. विद्यार्थी उत्साहाने शिकू लागले.”
– रचना देशमुख, प्राथमिक शिक्षिका, महाराष्ट्र

“NEP संबंधित सत्रांमुळे माझ्या विज्ञान शिकवण्याच्या पद्धतीत मोठा बदल झाला. वर्गात संवाद व उपक्रम वाढले.”
– विक्रम मेहता, माध्यमिक शिक्षक, गुजरात

---

शेवटचा संदेश

CCRT प्रशिक्षण कार्यक्रम 2025–26 हे शिक्षकांसाठी राष्ट्रीय स्तरावर आपली अध्यापन कौशल्ये वाढवण्याची, भारतीय परंपरा व संस्कृतीशी नाते जोडण्याची आणि NEP 2020 सोबत सुसंगत अध्यापन करण्याची एक उत्तम संधी आहे.

🗓️ लवकर अर्ज करा, आपल्यासाठी योग्य कार्यक्रम निवडा आणि अचूक माहिती भरून आपली जागा निश्चित करा.

🔗 अर्ज करण्यासाठी लिंक: https://forms.gle/EFFyac5zrx4bnCDPA

---

हवे असल्यास मी हे पीडीएफ / वर्ड फाईलमध्ये देखील देऊ शकतो. सांगाच, मी तयार ठेवतो.